Itan Ile Yoruba

itan ti awọn eniyan Yorùbá jẹ ọkan ninu awọn eniyan ti o wuni julọ julọ. Ọkan ninu awọn eroja ti o ṣe pataki julọ jẹ itan itanran. Ṣayẹwo jade ni akọsilẹ yii lati wa diẹ sii nipa ẹniti (tabi ohun ti) Odidi jẹ. A yoo sọ fun ọ ohun gbogbo ti a mọ.

Tani tabi ohun ti o jẹ Odun?

Nitorina tani tabi boya koda kini Oduduwa? Bakanna, o jẹ aṣaju awọn ọba ni Yoruba ati akọkọ Ooni ti Ile-Ife. O tun le mọ eniyan yii bi Odudua, Ooduwa tabi Oòdua. A kà a si pe o jẹ oludasile ti ẹyà Yorùbá. O duro fun gbogbo agbara, bakanna bi agbara ti inu.

Gẹgẹbi diẹ ninu awọn oṣoogun Yorùbá, Oduduwa kò ju oludasile Ile-Ife nikan lọ. Wọn gbagbọ pe oun ni idajọ fun ẹda rẹ, bi o ṣe jẹ ọkan ninu awọn oriṣa ti o dahun fun ẹda aiye. Gẹgẹbi itan yii, Olodumare, Oluwa ti awọn Ọga, rán Oduduwa lati pari iṣẹ ti arakunrin rẹ Obatala, Ọba ti White Clothes.

Awọn igbehin ni a fi ranṣẹ si ilẹ aiye lati ṣẹda ilẹ ṣugbọn ti o mu ọti-waini lati ọti-ọpẹ ti o ṣe ara rẹ lati awọn ọpẹ ti o gbooro. Bayi, Oduduwa gba iṣẹ-iṣẹ naa o si pari iṣẹ naa. O tun gbagbọ pe nigbati o sọkalẹ lọ si ilẹ aiye, o wa ni ile-Ife, eyi ti o jẹ idi ti a fi kà a si pe ko ni ẹmi ẹmí ti Yorùbá nikan, bakannaa aarin ile-aye.

Ṣugbọn bawo ni eniyan yi ṣe lọ si ibi ti awọn eniyan ro pe o jẹ ọlọrun? Jẹ ki a rii, bi a ti n tẹsiwaju pẹlu itan itan Oduduwa wa kukuru.

Bawo ni itanran Odidi naa bẹrẹ

Gẹgẹbi itan itanran, Oduduwa baba baba Lamurudu wa lati ila-õrùn. Awọn orisun ko le ṣọkan boya o wa lati Arabia, loni ni Gusu Sudan, Benin, Egipti tabi Ethiopia, ṣugbọn wọn gba pe oun jẹ alakoso pataki ni ilẹ rẹ.

Nigbati ipo rẹ gegebi keferi ni o ni idaniloju nipasẹ dide ti Islam, Lamurudu pinnu lati mu ebi rẹ lọ si ilẹ titun kan. Sibẹsibẹ, o ko le pari ipari irin ajo, eyiti o wa nibiti Oduduwa gbe soke. Nigbati o mu idile rẹ wá si Ile-Ife loni, o ṣẹgun awọn eniyan ti o wa nibẹ ṣaaju ki o to di akọkọ Ooni (alakoso) ti Ife. Eyi ṣe afihan ibẹrẹ ijọba ọba Yorùbá ati ìjọba.

Ni akoko kanna, Ife atọwọdọwọ sọ itan ti o yatọ patapata bi Oduduwa ṣe dagba si titobi. Gege bi o ti sọ, o wa lati Oke-Ora, agbegbe kan ni apa ila-oorun ti agbegbe Ife. O sọkalẹ lọ sinu afonifoji Ile-Ife ni ẹwọn kan, eyiti o mu u ni Ateneniki Atiki (itumọ ọrọ gangan 'ẹni ti o sọkalẹ lori pq kan').

Nigbati Oduduwa de, o wa ni igbimọ kan, eyiti o jẹ awọn agbegbe mẹtala, kọọkan pẹlu Oba wọn. Leyin igbati o fi opin si ipo rẹ ni Ife, Oduduwa pẹlu iranlọwọ ti awọn eniyan rẹ jagun ọpọlọpọ awọn agbegbe naa, Obatala ti da silẹ o si di akọkọ Ooni ti Ife.

Nigba Oduduwa ijọba, awọn Yorùbá ti jinde ti o si wa. Laanu, alaye kekere kan wa nipa awọn alaye ti ijọba rẹ, eyi ti kii ṣe iyalenu, bawo ni igba ti o ti pẹ to ati bi o ṣe lodi si gbogbo Odidi Odudu naa. Eyi sọ pe, gbogbo wọn gba pe lakoko akoko rẹ bi Ooni, Yorùbá (ati paapa Ile-Ife) gbìyànjú.

Sibẹ, paapaa awọn ofin nla ko le gbe titi lai, nitorina nigbati o ba sùn pẹlu awọn baba rẹ, awọn ọmọ rẹ ti fọnka kọja ilẹ naa, wọn si gba awọn ilu ilu ilu ti o da ara wọn kalẹ. Gbogbo awọn ọmọ rẹ ati awọn ọmọ-ọmọ rẹ ṣe ipinlẹ wọn ni aworan Ile-Ife, ọna yii ti o ṣe afiwe awọn ibaraẹnisọrọ ti ijọba ilu Yorùbá.

Ninu awọn ọmọ rẹ pupọ, Oduduwa ni awọn ọmọde ti o jẹ julọ julọ meje, ti o wa ni Olowu ti Owu, Alaafin ti Oyo, Orangun ti Ila, Oba ti Benin, Alaketu ti Ketu, Olopopo ti Popo ati Onisabe ti Sabe. Diẹ ninu awọn eniyan tun fẹ lati fi Olu ti Warri, Awujale ti Ijebuland ati Alake ti Abeokuta si akojọ yii, ṣugbọn wọn kà wọn pe o wa ni ọjọ kan.

Eyi ni gbogbo eyiti a mọ nipa Oduduwa arosọ. Ṣe o mọ nkan titun nipa rẹ? Ṣe o ni awọn itan miiran ti o wuni julọ lati sọ nipa rẹ? Jẹ ki a mọ ninu awọn ọrọ naa. A yoo ni imọran esi rẹ.